30 prawy 3 nawrót

Tytuł wpisu to fragment tego, co dyktuje pilot kierowcy rajdowemu podczas przejazdu odcinka. Jednak z kilku rzeczy, które mnie urzekły. Bo nie trzeba być pasjonatem motoryzacyjnym, żeby pokochać ten sport. Zależy od perspektywy, z której się patrzy…

Niespełna dwa tygodnie temu cała Polska żyła wypadkiem, który wydarzył się podczas pokazów motoryzacyjnych w Poznaniu. Wszyscy zaczęli się zastanawiać kto zawinił, kto jest odpowiedzialny, dlaczego doszło do wypadku. Nie brakowało ekspertów i diagnoz. Ale także wielu pomyłek, począwszy od nazwy imprezy, przez porównanie jej do rajdów, po ocenę zabezpieczeń z wnioskiem, że na rajdach bywa niebezpiecznie, a ludzie w nich uczestniczący narażają swoje zdrowie i życie. Zarówno Ci startujący w zawodach, jak i ci obserwujący współzawodnictwo. Tak się składa, że 4 dni temu wróciłam z rajdu, półtora miesiąca temu też byłam. No to kilka słów wyjaśnienia, coby nie było wątpliwości.

Ekspertem rajdowym nie jestem, ale powołam się na opinie tych, którzy śmiało mogą się tak nazywać, i którzy uczestnikami rajdów są od lat – przynajmniej kilku lub kilkunastu w sezonie. A i własne obserwacje chętnie wykorzystam, by pokazać, że fakty mówią same za siebie, a nie jest to tylko sucha obrona rajdowych zapaleńców.

Rajd samochodowy – rodzaj sportu motoryzacyjnego, polegający na rywalizacji kierowców, odbywającej się na drogach publicznych, całkowicie lub częściowo otwartych dla ruchu drogowego. Trasa rajdu składa się z zamkniętych dla ruchu odcinków specjalnych (tzw. OS) oraz odcinków dojazdowych, otwartych dla ruchu drogowego, które łączą poszczególne OS. Zadaniem zawodników jest jak najszybszy przejazd odcinków OS oraz przejazd całej trasy w czasie wyznaczonym przez organizatora. Podczas przejazdu odcinka OS mierzy się dokładny czas, w jakim zawodnik go pokonał, natomiast na dojazdówkach zawodnicy nie mają ściśle mierzonego czasu, jednak muszą pokonać trasę, mieszcząc się w określonym przedziale czasowym. Już sama definicja wyraźnie pokazuje, że poznańska impreza rajdem nie była, więc nie dziwi mnie oburzenie i liczne protesty miłośników tego sportu, że media zbyt mocno utożsamiają imprezę Poznaniu z rajdami. I słusznie, bo z rajdem nie miała kompletnie nic wspólnego. Nawet nazwa Gran Turismo zupełnie odbiegała od charakteru tego, co mieliśmy okazję zobaczyć w wykonaniu kierowcy żółtego Koenigsegga. Zasadnicza różnica jest taka, że kierowcy, biorący udział w Gran Turismo to doświadczeni i dojrzali ludzie, którzy nie chcą się lansować w wypasionym aucie. Pokonują inne dystanse w innym stylu, z dala od gapiów, na pustych drogach, ciesząc się płynnym prowadzeniem auta poprzez piękne krajobrazy. 

Rajd Wisły 2013 - odcinek Kubalonka

Rajd Wisły 2013 - odcinek Kubalonka

Rajd Wisły 2013 - widać wyraźnie ostaśmowane miejsca, tzw. koperty.

Rajd Wisły 2013 - w kopertach nie wolno stać kibicom.

Kamil Dłutko w swoim artykule Lans Turismo pisze tak: „Albo była to impreza sportowa i ludzie nie mieli prawa stać przy trasie przejazdu (wina organizatora), albo był to normalny ruch uliczny i kierowca nie miał prawa jechać w sposób stwarzający zagrożenie (wina kierowcy)”. Innych opcji nie ma. I myślę, że gdyby to był rajd, czyli impreza sportowa, to zabezpieczenie wyglądałoby tak:

Najpierw cały odcinek objeżdża policja wraz z przedstawicielami organizatorów. Później jadą tak zwane "samochody funkcyjne" oznaczone literkami C, B i A. Tam również siedzą osoby od organizatorów. Następnie znów jedno, albo dwa auta z różnymi delegatami z Polskiego Związku Motorowego (czyli tzw. PZMotu). Przed samym startem zawodników jadą tzw. „zerówki”. Ale przed tymi "zerami" jedzie jeszcze Delegat PZMotu do spraw bezpeczeństwa. On już tak dokładnie sprawdza, czy na odcinku jest wszystko ok. Ten człowiek może również zadecydować o wstrzymaniu, bądź odwołaniu odcinka specjalnego (sama byłam świadkiem jak z powodu braku „safeciarza” na kilka minut przed startem rozgrywały się losy odcinka). W Polsce jest to Piotr Burdalski, którego miałam przyjemność poznać osobiście. Piotr niejako sprawdza wszystko po wszystkich, czy nic nie zostało przeoczone, czy kibice są w bezpiecznych oddzielonych strefach, czy „nieśmiertelni” z mediów nie stoją przypadkiem na wypadkowych (z powodu niesubordynacji kibiców bądź braku posłuszeństwa mediów odcinki także mogą zostać odwołane… bywało, że były wstrzymywane na kilkanaście minut, bo trzeba było kogoś spisać – jak widzicie taryfy ulgowej nie ma).

"Zerówka" - Barbórka Cieszyńska 2012

Rajd Karkonoski 2013 - "dwa zera"

"Zerówka" - rajd w Czechach 2012

Ostatnia "zerówka" przed startem uczestników - rajd w Czechach 2012

Oczywiście wszyscy mają ze sobą kontakt radiowy - czy to przez CB radio, czy telefoniczny, czy też przez internet. Później jadą tak zwane „zerówki”. Najpierw "000", później "00", a na końcu "0". Oni znów jadą bezpośrednio przed samymi zawodnikami i znów patrzą, czy wszystko jest ok. Auta wyglądają podobnie do tych, które biorą udział w rajdzie, ale jadą bez opisu, jaki mają zawodnicy. Ich zadaniem jest obserwacja, czy po przejeździe wszystkich aut funkcyjnych i wszystkich delegatów  nic się nie zmieniło. Jadą troszkę szybciej, niż delegaci, ale zdecydowanie wolniej, niż zawodnicy. Mogą być to rajdowe samochody, ale niekoniecznie. Później już jadą zawodnicy.

Po zawodnikach znów jadą inne auta... Tzw. "zamykające": K1, K2 oraz K3 - w zależności od potrzeb organizatora. Oni zaś sprawdzają, czy jest wszystko ok np. z zawodnikami, którzy zostali na odcinku – bo np. wpadli do rowu i nie umieli już z niego wyjechać. Zgarniają także od sędziów wszystkie kwity. A na samym końcu jedzie tzw. "szachownica". Auto, które nie ma numeru, natomiast to pole jest zastąpione szachownicą. Wtedy wiadomo, że do następnego przejazdu nie powinno już tą drogą nic jechać. Nie powinno... Bo czasem otwierają pomiędzy oesami taką drogę dla ruchu publicznego.

I rzecz jasna - we wszystkich tych samochodach (włącznie z zawodnikami) są zamontowane GPSy, które wysyłają sygnał do CKRu (Centrum Kierowania Rajdem). Dzięki temu wszyscy tam wiedzą, czy dany samochód jedzie (wiedzą nawet z jaką prędkością), czy stoi, czy ma odpalony silnik, czy też nie.

Tak wygląda zabezpieczenie na rajdzie. W Poznaniu tego nie było, więc już tylko z tego względu poznańska impreza rajdem nie była i krzywdzą ten piękny sport ci, którzy dokonują porównań. A te trzy dni rajdowego szaleństwa to nie tylko czas zmagań zawodowych, świetnie wyszkolonych kierowców, to nie tylko emocje współzawodnictwa, to również cudowny czas dla miłośników motoryzacji. Dla pasjonatów, dla których załogi w autach to idole, mistrzowie, prawdziwi zwycięzcy bez względu na końcowy wynik. Bo nie zawsze liczy się pierwsze miejsce, tylko miłość do wspólnej pasji.

Rajdy samochodowe to temat rzeka. Luśka, jako stała ich bywalczyni, chętnie o nich opowie. Tymczasem kilka zdjęć na pobudzenie apetytu. Bo nie trzeba być pasjonatem motoryzacyjnym, żeby pokochać ten sport. Zależy od perspektywy, z której się patrzy…

Rajd Karkonoski 2013

Rajd Wisły 2013

Rajd Karkonoski 2013

Rajd Karkonoski 2013

Baja Poland 2012 - rajd Cross Country

Rajd Mikołowski 2012

Baja Poland 2012 - rajd Cross Country

Rajd Karkonoski 2013

Źródło:

Wikipedia - Internetowa  encyklopedia

Kamil Dłutko - Lans Turismo, artykuł na supercarclub.natemat.pl

Rafał Górczyński - wieloletni uczestnik rajdów, miłośnik, pasjonat rajdowy...